بیستم جمادی الثانی 1281 شمسی نوزادی دیده به جهان گشود که نامش را روح الله نهادند. نیم قرن گذشت و حاج آقا روح الله که برای براندازی دستگاه ظلم و ستم و آزادسازی یک ملت قیام کرده بود دستگیر و چندی بعد آزاد شد. قیام فرو ننشست، نهضتی راه افتاد، حاج آقا روح الله سال بعد دستگیر و این بار به خارج از کشور تبعید شد، 15 سال گذشت، 12 بهمن 1357 سرفرازانه به وطن برگشت، 22 بهمن انقلاب در مرحله اول به پیروزی رسید و کمتر از 60 روز بعد از آن انتخاب نوع نظام جایگزین حکومت ستم‌شاهی به آراء عمومی گذاشته شد و اکثریت مطلق مردم «جمهوری اسلامی» انتخاب کردند.

از فردای آن روز چشم امید مستضعفان جهان علی‌رغم همه شیطنت‌ها و دشمنی‌های استکبار جهانی و ایادی آن، به انقلاب و جمهوری اسلامی برآمده از آن است.

در آستانه چهل و دومین سال پیروزی انقلاب اسلامی، این پدیده عظیم قرن بیستم را از نگاه دیگران مرور می‌کنیم. از آنجایی که به تعبیر امام خامنه‌ای (حفظه الله)؛ «ایـن انـقـلاب بـی نـام خـمـیـنی در هیچ جای جهان شناخته شده نیست، الحق شخصیت آن عزیز یـگـانـه، شـخـصـیـتـی دسـت‌نیافتنی و جایگاه والای انسانی او جایگاهی دور از تصور و اساطیرگونه بود. او آن نخستین بود که دومین نداشت»، نگاه دیگران را در باره آن اسطوره و انقلابش بر می‌شمریم.

1 - الوین تافلر، جامعه شناس و نویسنده نامدار امریکایی: «آنچه آیت الله خمینی واقعاً به ما می‌گفت این بود که دولت‌های «دارای حق حاکمیت» به هیچ وجه حق حاکمیتی ندارند، بلکه در معرض حق حاکمیت عالی‌تر شیعه قرار دارند که او خودش آن را تعریف می‌کرد. وی در واقع تمامی ساختار قانون و رسوم بین‌المللی را به منازعه خواند». (جابه  ‎جایی در قدرت)

2 - یرواندآبراهامیان، استاد تاریخ در کالج باروک دانشگاه نیویورک:«در واقع در تاریخ معاصر جهان، انقلاب اسلامی پدیده بی‌همتایی است؛ زیرا نه یک گروه اجتماعی جدید مجهز به احزاب سیاسی و ایدئولوژی‌های غیردینی، بلکه روحانیون سنتی مجهز به منبر و مدعی حق الهی در نظارت بر عملکرد همه مقامات غیرروحانی، حتی عالی‌ترین نهاد متشکل از نمایندگان منتخب ملت را به قدرت رساند.»

درباره رهبری این انقلاب، یعنی آیت الله خمینی باید گفت دو عامل، نقش تعیین‌کننده و محبوبیت گسترده آیت الله خمینی را روشن می‌کند. عامل نخست شخصیت، به ویژه زندگی ساده آیت الله خمینی و خودداری او از سازش با حاکمیت فاسد زمان او بود.

دومین عامل تبیین‌کننده جایگاه برجسته آیت الله خمینی، هوشیاری او به ویژه در رهبری طیف گسترده‌ای از نیروهای سیاسی و اجتماعی است.

باری، آن عواملی که قدرت‌یابی روحانیون را ممکن ساخت و به انقلابی بزرگ در جهان معاصر انجامید، عبارت بود از شخصیت کاریزمایی آیت الله خمینی، .. . بعید است روحانیت، آیت الله خمینی دیگری عرضه کند». (ایران بین دو انقلاب)

3 - جان. ال. اسپوزیتو پژوهشگر نامدار: «دوست و دشمن معتقدند انقلاب ایران، تأثیر به‌سزایی بر جهان اسلام و غرب داشته است. این انقلاب برای برخی، منبع الهام و انگیزش بوده است.

جمهوری اسلامی ایران، از نخستین روزهای حیات خود، هدف دوم (صدور انقلاب) را از ارکان سیاست خارجی خود اعلام کرده است. هیچ جنبه دیگری از انقلاب، این همه توجه رسانه‌ها را به خود جلب نکرده و ترس دولت‌های غربی و اسلامی را برنینگیخته است.

این انقلاب از نخستین روزها، آگاهانه تصوری جهان‌شمول از خود ارائه داده و آرزوهایی جهان‌شمول در سر داشته است.»

4 -  آنتونی بلک از نویسندگان و اندیشمندان غرب: «اندیشه سیاسی آیت الله خمینی، از نظر اصرار بر حکومت اشخاص یا شخص درست‌کار، با دیگر انقلابیون، کاملاً متفاوت و شاید در دنیای معاصر بی‌نظیر بود. عنوان حکومت اسلامی، عنوان فرعی ولایت فقیه را داشت.

کانون توجه تئوری سیاسی آیت الله خمینی دقیقاً این سؤال بود که: مؤلفه‌های حکومت اسلامی چیست؟ چه کسی باید حکومت کند؟ جواب او ولایت فقیه بود. وقتی فقیهی باکفایت و برخوردار از صفات علم و عدالت وجود داشته باشد، جانشینی امام غایب نصیب او می‌گردد. آیت الله خمینی با توجه به نیاز قابل درک جامعه شیعی به برخورداری از یک حکومت خوب، مواضع خود را بر مبانی عمل‌گرایانه استوار ساخت». (تاریخ اندیشه سیاسی اسلام)

5 - پترآوری، گاوین همبلی و چارلز ملویل: «در انقلاب اسلامی سال 1357 دو جنبه مرتبط با هم، بیش از هر چیز دیگر چشمگیر بود: یکی وسعت مشارکت عموم مردم در نهضت که در دیگر انقلاب‌های سده بیستم میلادی سابقه نداشت؛ و دیگری غلبه ماهیت اسلامی آن از لحاظ ایدئولوژیکی، سازمان‌دهی و رهبری. (تاریخ ایرانِ دوره پهلوی (از رضاشاه تا انقلاب اسلامی))

6 - میشل فوکو: از اینجاست که نقش شخصیت آیت الله خمینی به افسانه پهلو می‌زند. امروز هیچ رئیس دولتی و هیچ رهبر سیاسی، حتی به پشتیبانی همه رسانه‌های کشورش نمی‌تواند ادعا کند که مردمش با او پیوندی چنین شخصی و چنین نیرومند دارند.( ایرانی‌ها چه رؤیایی در سر دارند؟)

7 - تایمز لندن: «امام خمینی مردی بود که توده‌ها را با کلام خود مسحور کرد‌، وی به زبان مردم عادی سخن می‌گفت و به طرفدارای فقیر ومحروم خود اعتماد به نفس می‌بخشید‌، این احساس آن‌ها را قادر ساخت تاهر کسی را که سر راهشان بایستد از بین ببرند وی به مردم نشان داد که حتی می‌تو‌ان در برابر قدرت‌‌‌‌‌هایی مثل آمریکا ایستاد و نهراسید.»

8 - هفته نامه آبزرور: «امام خمینى مردى هم‌پاى پیامبران کهن است که دنیا را به پیروى از اصول دینى دعوت کرد.

9 - روزنامه هرالد تریبون: «آیت الله خمینی یک انقلابی خستگی‌ناپذیر بود که تا آخرین لحظه حیات به آرزوی خود برای پی‌‌ریزی یک جامعه اسلامی و حکومت اسلامی در ایران وفادار ماند.»

10 - هنری کسینجر ، مشاور رئیس جمهوری آمریکا: «آیت الله خمینی غرب را با بحران جدی برنامه‌ریزی مواجه کرد‌، تصمیمات او آن چنان رعدآسا بود که مجال هر نوع تفکر و برنامه‌‌ریزی را از سیاست‌مداران و نظریه‌پردازان سیاسی می‌گرفت. هیچ کس نمی‌توانست تصمیمات او را از پیش حدس بزند‌، او با معیار‌‌‌‌های دیگری غیر از معیار‌‌‌‌های شناخته‌شده دردنیا سخن می‌گفت و عمل می‌کرد‌، گویی از جای دیگر الهام می‌گرفت‌، دشمنی آیت الله خمینی با غرب بر گرفته ازتعالیم الهی او بود. او در دشمنی خود نیز خلوص نیت داشت.»

11 - پروفسور کلاوس کینتسلر، استاد کرسی اصول الهیات در دانشگاه آوگسبورگ: «مفهوم بنیادگرایی با فعال‌شدن نیروی سیاسی آیین اسلام در کشور شیعی ایران خمینی، معنی و سنخیت جدیدی یافت که مشخصه آن، سیاسی‌شدن دین اسلام است.»

12 - پروفسور اودو اشتاین باخ، مدیر انستیتوی خاورشناسان آلمان (هامبورگ): «خمینی همان شخصیتی بود که برای نخستین بار اصول گرایش به بنیادهای اسلامی را در شکل یک دولت اسلامی، دولت جمهوری اسلامی ایران، تحقق بخشید و خمینی همان شخصیتی بود که نیروهای اصولگرا را به وسیله یک انقلاب اسلامی علیه رژیم نیرومند طرفدار غرب، یعنی رژیم شاه، بسیج کرد.»

13 - کلاوس برینگ، از نویسندگان برجسته مسائل اسلامی روزنامه «سالزبورگر نخریشتن: خمینی از نظر بسیاری از مسلمانان، آخرین شخصیت از سلسله آموزگاران و داعیان بازگشت به خودآگاهی اسلامی در عصر جدید است.»

14 - پروفسور لودویگ هاگه من، استاد کرسی الهیات عملی در دانشگاه ورتسبورگ آلمان:«رهبران انقلاب اسلامی در ایران علی‌رغم این که شیعه هستند و شیعیان صرفا ]10 تا 20[ درصد جمعیت جهانی مسلمانان را تشکیل می‌دهند، هیچ‌گاه جای تردید باقی نگذاشته‌اند که انقلاب آنان نه یک انقلاب شیعی و نه یک انقلاب ایرانی است، بلکه یک انقلاب وحدت‌بخش امت اسلامی است.»

15 - پروفسور آندریا مایر، اسلام شناس و متخصص الهیات مسیحی: «این تحول در نگاه بسیاری از مسلمانان، یک پیروزی علیه تفوق‌طلبی قدرت استعماری و بعد از استعماری بود. غرض از این قدرت برتری‌طلب غربی، ابر قدرت آمریکاست از این رو، انقلاب اسلامی در ایران برای مسلمانان سر تا سر جهان الگویی جهت تحقق کامل «دولت آرمانی اسلام گرا» شد.»

16 - دکتر فرانسیسکو اسکودرو بداته، رئیس فدراسیون جوامع اسلامی اسپانیا: «انقلاب ایران درس مبارزه علیه بی‌عدالتی و مقابله با حکومت‌های دیکتاتوری و غیر انسانی را آموخت. امام خمینی با اتکای به سلاح ایمان به خداوند یکتا در مبارزه با رژیم پرقدرت شاه در ایران، انقلاب اسلامی را به پیروزی رساند و زندگی ایشان الگوی مناسبی برای همه مسلمانان است.»

17 - احمد هوبر اندیشمند و روزنامه نگار مسلمان سوئیس:«امام خمینی (ره) نه تنها مسلمانان را بیدار کردند، بلکه بر جهان غیر اسلام هم از خود تأثیراتی بر جای نهادند.»

18 - روزنامه‌ تایمز: «اوج‌گیری خیزش مذهب و انقلاب سراسر جهان را در نوردید و دنیای غرب به دلیل انقلاب ایران بار دیگر اسلا م را کشف کرد. برای اولین بار یک کشور مسلمان به طور موفقیت‌آمیزی قدرت‌های بزرگ غربی را به مبارزه طلبید و آنان را تحقیر کرد.»

 منابع:

1.  الجمع‌المعاجم، ویرایش 3، میکروساین

2.   فرهنگ جامع معین

3.   هفت هزار روز - تار یخ ایران و انقلاب اسلامی، جلد اول، بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی، چاپ اول

4.   https://hawzah.net/fa/Magazine

5.   https://www.tasnimnews.com/fa/news

6.   http://revolution.pchi.ir